Gospodarka od momentu uzyskania niepodległości rozwija się w szybkim tempie osiągając średnią dynamikę wzrostu PKB na poziomie 7,6% (do czasów kryzysów). Wzrost produkcji przemysłowej wynosił średnio 14,9%.

Gwarancje

Rząd już jakiś czas temu dostrzegł nadrzędne znaczenie liberalnego ustawodawstwa w przyciąganiu bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Prawo regulujące materię bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) zostało przyjęte w marcu 2003 r. i wprowadza otwarty i liberalny reżim dla BIZ. Zagwarantowano klauzule traktowania narodowego, zakaz wywłaszczenia oraz wolne repatriacje funduszy, jak i wolność transakcji pieniężnych. Uważa się ponadto, że system prawny jest stabilny, gwarantuje się bezpłatny dostęp do informacji publicznych oraz ich rozpowszechnianie oraz poszanowanie praw własności intelektualnej oraz dostęp do międzynarodowego arbitrażu. Reformy te powodują stopniowy wzrost inwestycji zagranicznych do 828 mln USD w 2012 r.

Prawo chroniące inwestycje chroni przed niekorzystnymi zmianami w prawodawstwie dotyczy wysokości podatków i ceł przez okres 10 lat od inwestycji, powyższe nie dotyczy jednakże zmian wynikających z potrzeb bezpieczeństwa krajowego, ochrony środowiska i zdrowia publicznego. Zasada traktowania narodowego stanowi gwarancje dla niedyskryminacji inwestorów zagranicznych. W praktyce dostęp do rynków, kredytu i innych operacji biznesowych jest często utrudniony przez koncesje i inne wymogi regulacyjne.

Zapewniono ochronę przed nacjonalizacją i wywłaszczeniem. Ustawa stanowi, Bezpośredni wywłaszczenie może nastąpić tylko w publicznym interesie na zasadach niedyskryminacyjnych i z „szybką, odpowiednią i skuteczną” wypłatą odszkodowania. Wyrównawcza opłata wynosi wartość rynkową wraz z odsetkami i może być określona w swobodnie wymienialnej walucie. Odsetki powinny być wyliczone zgodnie z London Interbank Offer Rate (LIBOR). Dozwolone jest również rozstrzyganie sporów przez sądu arbitrażowe, o ile procedury uwzględniają zalecenia Komisji ONZ ds. Międzynarodowego Prawa Handlowego.

Nie przewidziano również restrykcji w zakresie wymiany walut oraz sztywnych kursów wymiany Soma Kirgiskiego- który jest wymienialny w bankach i kantorach.

Wśród zalet wymienia się również, fakt że prezydent w 2012 r. podpisał ustawę zwalniającą przetwórców produktów rolnych z podatku VAT, na okres 6 lat (Kodeks Podatkowy przewidywał zwolnienia 3-letnie).

Już dzisiaj Polska na liście dostawców towarów do Kirgizji zajmuje 13 miejsce, a eksport z Polski cały czas rośnie.

Rejestracja działalności gospodarczej

Bank Światowy ocenia bardzo wysoko przyjęte procedury rejestracyjne, jako 14 na świecie pod względem atrakcyjności. Głównie ze względu na fakt, ze funkcjonuje zasada jednego okienka, w którym automatycznie nowy podmiot jest rejestrowany (obejmuje to również Fundusz Społeczny oraz zagadnienia podatkowe i statystyczne). Rozpatrywanie zgłoszenia twa 5 dni oraz związane jest z opłatą rejestracyjna w wysokości 12 zł oraz 3 zł dodatkowej opłaty związanej z automatyczną obowiązkową „dodatkową” usługą rejestracji w Urzędzie skarbowym, statystycznym, emerytalnym. Drugą czynnością jaką trzeba podjąć jest wyrobienie pieczęci firmy co zajmuje 3 dni i związane jest z opłatami 56 zł.ⁱ

Za rejestrację i likwidację osób prawnych i oddziałów odpowiedzialne jest Ministerstwo Sprawiedliwości, a także obwodowe tzw. urzędy sprawiedliwości. Rekomendowanymi formami inwestycji są spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub rejestracja oddziału/ przedstawicielstwa. Dla obu podmiotów w celu rejestracji należy przedstawić:

• wniosek o rejestrację,

• decyzję założyciela (założycieli) o powołaniu osoby prawnej,

• kopię paszportu założyciela (założycieli) oraz kierownika,

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Najbardziej elastycznym rodzajem spółki jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, nie przewiduje ona posiadania minimalnego wymogu kapitałowego, który jest ustalany samodzielnie przez udziałowców. Finansowanie jest możliwe przez uczestników poprzez wkład do majątku spółki. Spółka ma prawo podejmować dowolną rodzaju działalność, która nie jest zakazana przez ustawodawstwo. Udziałowcy korzystają z ograniczonej odpowiedzialności , która nie przekracza ich wkładu w spółce. Porządek i wymogi walnego zebrania udziałowców regulowane są przez samych zainteresowanych. NA walnym zgromadzeniu wybiera się zarząd, który może być jedno lub wieloosobowy. Udziałowcowi zawsze przysługuje prawo do opuszczenia spółki i do wypłaty proporcjonalnego udziału bez zgody pozostałych udziałowców. W takim przypadku pozostałym przysługuje prawo pierwokupu pozyskanego wkładu. Liczba udziałowców nie może przekroczyć 30. Jednoosobowa sp. z o.o. nie może być jedynym udziałowcem innej jednoosobowej spółki z o.o.

Oddział i przedstawicielstwo

Spółka zagraniczna może ustanowić przedstawicielstwo lub oddział w celu reprezentowania interesów przedsiębiorstwa w kraju. Przedstawicielstwa i oddziały nie są uznawane za odrębne podmioty prawne. Przedstawicielstwo zakładane jest tylko w celach reprezentacyjnych. Oddział natomiast może wykonywać część lub całość zadania osoby prawnej..

Rejestracja oddziału

W tej dziedzinie również znacząco uproszczono system rejestracji osób prawnych. Przyjęta ustawa „O państwowej rejestracji osób prawnych oddziałów i filii” przewiduje „jedno okienko” przewiduje, że rejestracja dzieli się na trzy etapy: pierwszy wewnątrzkorporacyjny, drugi państwowy, trzeci to wyrobienie pieczęci.

Do organu rejestracyjnego (Ministerstwa Sprawiedliwości) należy złożyć następujące dokumenty:

• Wniosek o rejestrację

• Decyzję organu uprawnionego spółki do założenie oddziału zatwierdzającego również regulamin oddziału (przedstawicielstwa) oraz zatwierdzenie dyrektora oddziału

• Regulamin oddziału, dokument opisujący podstawowe przepisy regulujące działalność oddziału zawierający prawa i obowiązki oddziału, oraz adres spółki- matki, nazwę i adres oddziału, cel założenia oraz kierownictwo oddziału

• Dokumenty muszą być przetłumaczone na język rosyjski lub Kirgiski, a tłumaczenie musi być poświadczone notarialnie.

Cło

W Kirgistanie obowiązuje jednolita 10% stawka celna na wszystkie towary importowane. Towary pochodzące z krajów rozwijających się podlegają 50% redukcji cła, a towary pochodzące z najmniej rozwiniętych państw są zwolnione z opłat celnych.

Opłaty celne regulowane są przez ustawę o taryfie celnej, która jest corocznie weryfikowana. Stawki przywozowe celne zwykle wyrażone jako procent wartości towarów importowanych, jako „ad valorem”. Mogą one być również wyrażone jako zbiór wartości pieniężnej za jednostkę lub kilogram.

Niektóre towary są zwolnione z przywozowych należności celnych. Stawka cła przywozowego zależy od dokładnego rodzaju towarów przywożonych. Towary są klasyfikowane na podstawie międzynarodowego zharmonizowanego systemu. Podstawowe stawki celne przywozowe nie są stałe i mogą się różnić w zależności od kraju pochodzenia i rodzaju towarów.

Do importowanych towarów doliczony jest 12% podatek VAT pobierany od importu towaru na podstawie łącznej wartości celnej towarów. Opłata za odprawę celną wynosi 0,15% i jest pobierana od wartości celnej odzwierciedlonej w deklaracji celnej ale nie więcej niż 16 090 zł. Ustalenie wartości celnej określone jest jako poprzez wartość faktury. Do wartości towaru należy doliczyć:

• Rzeczywiste koszty transportu, załadunku, wyładunku i ubezpieczenia, poniesione do dnia towarów przekroczenia granicy Kirgiskiej

• Wszelkie zapłacone prowizje i / lub opłaty maklerski

• Opłaty za prawa własności intelektualnej, które muszą zostać opłacone jako warunek ich przywozu

Specjalne systemy celne

Istnieje wiele specjalnych reżimów celnych, które przewidują całkowite lub częściowe zwolnienia z należności celnych przywozowych i podatku VAT. Pełna ulga przyznawana jest dla towarów, które są przywożone i przetwarzane w Kirgizji a następnie eksportowane.

Towar może być również przechowywany w ramach tymczasowego systemu przywozu. System ten przewiduje również całkowite zwolnienie z należności przywozowych i podatku. Po upływie określonego czasu (zazwyczaj dwa lata) towary muszą być albo wywiezione z Kirgizji lub lub przeniesione do innej procedury celnej.

Zakup nieruchomości

Niezwykle wysoko oceniany jest również w rankingu Doing Business zakup nieruchomości, jako 9 pod względem liberalności na świecie. Składa się on wyłącznie z czterech etapów. Po pierwsze sprzedawca otrzymuje certyfikat rejestracyjny z Rejestru Gruntów w trybie przyspieszonym (1 dzień roboczy) co kosztuje 18,5 zł lub zwykłym – 3 dni roboczych co związane jest z opłatą 8,5 zł. Następnie notariusz lub adwokat przygotowuje umowę sprzedaży, która zajmuje 1 dzień i pobierana jest opłata stała wobec państwa 281 zł oraz w ramach wynagrodzenia notariusza 16 -30 zł w zależności od notariusza.

Umową kupujący przedkłada do Rejestru Gruntów w celu naniesienie zmian- również tutaj dostępny jest tryb przyspieszony- 1 dzień roboczy, co związane jest z opłatą 69 zł lub trybie zwykłym, który trwa 3 dni robocze 36 zł. Ostatecznie kupujący otrzymuje tytuł po zakończeniu rejestracji po 1 dniu od rejestracji, taki odpis zwolniony jest już z dodatkowych opłat.

Przydatne adresy

http://almaty.trade.gov.pl/pl/ Wydział Promocji Handlu i Inwestycji w Ałmaty (obejmujący również Kirgizję) http://polska.trade.gov.pl/pl/download/file/f,10298 przewodnik eksportera po rynku Kirgiskim http://polska.trade.gov.pl/pl/download/file/f,10298 http://www.kuke.com.pl/

Rekomendacje: Dr Bakut Orozbaev – pracownik naukowy UAM w Poznaniu, konsultant grupy Parlamentarnej Polska-Kirgistan

Na korzyść Kirgistanu przemawiają zarówno czynniki polityczne, jak i gospodarcze. Kraj jest liderem reform politycznych i instytucjonalnych w regionie oraz państwem konsekwentnie starającym się o integrację z gospodarką światową. W perspektywie gospodarczej, na korzyść Kirgistanu przemawia liberalne ustawodawstwo, nikły udział państwa w gospodarce oraz znaczne postępy w liberalizacji handlu. Licencjonowanie stosuje się tylko do pewnych rodzajów eksportowanych i importowanych towarów i ich lista jak to przyjęto w światowej praktyce, obejmuje broń, preparaty lecznicze, metale szlachetne i dzieła sztuki. Kirgistan jest członkiem Światowej Organizacji Handlu od 1998 roku, co również wpływa na synchronizację ustawodawstwa i powolną eliminację barier handlowych. Przy tym kraj importuje maszyny i instalacje, środki transportu i części zapasowe, oraz artykuły gospodarstwa domowego. Ważnym faktem w handlu zagranicznym stało się to, że Kirgistan w ostatnie lata stał się regionalnym centrum reeksportu chińskich towarów do krajów Azji Środkowej oraz Rosji. Bilansując pomiędzy Rosją a Chinami Kirgistan siłą rzeczy będzie szukał innych partnerów, w tym przede wszystkim z krajów „unijnych”. Kirgistan czeka radykalna przebudowa infrastruktury, co tworzy obiecujące możliwości dla polskiej branży budowlanej. Widoczna jest obecność polskich produktów branży farmakologicznej, meblarskiej oraz odzieżowej. Polska konsekwentnie dąży do intensyfikacji wymiany gospodarczej z Kirgistanem, co między innymi przejawia się w powołaniu Polsko-Kirgiskiej Komisji Międzyrządowej ds. Współpracy Gospodarczej. W roku 2013 Komisja określiła warunki i harmonogram kredytu wiązanego oferowanego przez stronę polską. Uzgodniona została większość warunków porozumienia: jego wysokość nie może przekroczyć 40 mln euro, oprocentowanie – 0,15% rocznie, kredyt wydzielony będzie na 20 lat z 5-letnim okresem karencji, na polskie towary i usługi musi zostać przeznaczonych nie mniej niż 55% wartości całego kredytu.