Zasady ogólne zakładania działalności gospodarczej

Bez względu na wybraną formę gospodarczą, rozpoczynanie działalności gospodarczej posiada wspólny mianownik. Przede wszystkim wszystkie nowe podmioty rejestrowane są w Agencji Krajowej w Rejestrze Państwowym przy Ministerstwie Sprawiedliwości Gruzji. Bez względu na nazwę, każda spółka powinna posiadać swój statut/ regulamin lub umowę w której założyciele artykułują szczegóły zarządzania i funkcjonowania firmy. Dokument ten musi być przedstawiony Agencji Krajowej przy rejestracji. Zakładane spółek faktycznie nie wymaga wnoszenia kapitału zakładowego, bowiem informacja ta nie musi być przedstawiana Agencji Krajowej. Pomimo, że nie istnieje formalny wymóg wyrobienia pieczęci, to ze względu na relacje z bankami, organami podatkowymi i partnerami biznesowymi, firmy będą zobowiązane do korzystania z pieczęci, dlatego zaleca się jej wyrobienie. Wśród dostępnych typów spółek zaleca się utworzenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub oddziału.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółka z o.o. jest komercyjnym podmiotem prawnym, której ograniczona odpowiedzialność wierzycieli ogranicza się do całego majątku spółki. Spółka z o.o. może być ustanowiona również przez jedną osobę. Kapitał zakładowy spółki dzieli się na udziały a w przeciwieństwie do spółek akcyjnych udziałowcy nie mogą wyemitować nowych akcji. W obydwu rodzajach spółek udziałowcy mogą dowolnie określić wysokość kapitału zakładowego.

Wymagane dokumenty:

• Decyzja założycieli w sprawie utworzenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

• Jeżeli założycielem jest osoba prawna to dokument potwierdzający dowód rejestracji w jurysdykcji zagranicznej. Służba rejestracyjna zwraca uwagę, czy osoby reprezentujące rzeczywiście są umocowane do dokonywania czynności

• Wybór prezesa spółki oraz jeżeli mają zostać ustanowione odpowiednie pełnomocnictwa

• Kserokopie paszportów założycieli i dyrektora (-ów)

• Potwierdzenie dokonania opłaty rejestracyjnej .

Założyciele nie muszą być obecni przy rejestracji spółki, istotne jest jedynie, aby osoby reprezentujące spółkę przed organami posiadały prawidłowo wydane pełnomocnictwo. Podobnie prezes zarządu nowo zawiązanej spółki nie musi być obecny, jednakże w takim wypadku musi być wydane specjalne pełnomocnictwo.

W celu zarejestrowania sp. z o.o. założyciel przedkłada formularz wniosku oraz statut spółki. Rejestracja w przeciągu 1 dnia roboczego kosztuje 173 zł (1 Gel = 1,73 zł). Rejestracja dokonywana jeszcze w tym samym dniu wynosi 346 zł.

Oddział

Każde przedsiębiorstwo może utworzyć oddział. Jest to podjednostka gospodarcza i nie jest ona odrębnym podmiotem prawa. Implikuje to odpowiedzialność jej założyciela, a odpowiedzialność nie może być ograniczona do majątku samego oddziału. Spółka matka jest odpowiedzialna za wszelkie zobowiązania oddziału. Opłata rejestracja również wynosi 173 zł i trwa 1 dzień. Jeżeli rejestracja ma być dokonana w tym samym dniu opłata podlega podwojeniu.

Dokumenty wymagane przy rejestracji oddziału:

• Decyzja założyciela o otwarciu oddziału w Gruzji

• Odpis z KRSu

• Decyzja w sprawie mianowania dyrektora oddziału oraz pełnomocnictwa

• Kserokopie paszportu dyrektora

• Dowód uiszczenia opłaty rejestracyjnej.

Wniosek ponadto powinien zawierać następujące informacje:

• Nazwa (firma) oddziału

• Adres siedziby oddziału

• Nazwa prawna założyciela oddziału

• Data rejestracji i kod identyfikacyjny (nr KRS)

• Oznaczenie organu rejestrującego: adres siedziby, nazwa organu (sądu rejestrującego w Polsce).

Oddział zobligowany jest po rozpoczęciu działalności otworzyć konto bankowe. W składanym wniosku należy złożyć:

• Krótki opis planowej działalności gospodarczej

• Wyciąg z Rejestru Publicznego Gruzji

• Odpowiednio wypis z KRSu

• Zgoda udziałowców osoby prawnej zakładającej oddział na rozpoczęcie działalności, wraz z dokumentami identyfikacyjnymi.

• Próbka podpisów wszystkich upoważnionych przedstawicieli i pełnomocników oddziału upoważnionych do dysponowania rachunkiem, potwierdzonych notarialnie lub złożonych przed pracownikiem banku

• Opłata za otwarcie konta wynosi zazwyczaj 10,7 zł.

Rejestrowanie nieruchomości oraz pozwolenie na budowę

Procedura ta jest najatrakcyjniejsza na świecie (wg. Banku Światowego nr 1 w rankingu Doing Business). W celu dokonania nabycia nieruchomości należy zgłosić się do publicznego rejestru z umową zawartą z pisemnej formie (jeżeli strony uprzednio zarejestrowane są rejestrze państwowym wystarczy zwykła forma pisemna). Procedura trwa 4 dni i kosztuje 69 zł (wraz z 18 % VAT), lub w trybie przyspieszonym do 2 dni 259 zł (wraz z 18 % VAT). W przypadku korzystania z wersji elektronicznej poprzez Gruzińską Krajową Agencję Rejestru Publicznego: 17 zł jeżeli rozpatrywane jest w przeciągu 1 dnia, oraz 69 zł gdy zgoda wydawana jest online.

Procedury związane z uzyskaniem pozwolenia na budowę również zostały maksymalnie zliberalizowane i są oceniane jako drugie na świecie. Procedurę rozpoczyna wniosek oraz uzyskanie odpisu z Krajowego Rejestru Publicznego co związane jest z opłatą 25 zł, które trwa 0,5 dnia. Następnie należy złożyć wniosek oraz uzyskać warunki zabudowy wydane przez Urząd Urbanistyki co trwa 30 dni i jest bezpłatne. Trzecim urzędem, który jest uwzględniony w procedurze jest urząd architektury, który wydaje pozwolenie na budowę co związane jest z kosztem 1124 zł i trwa 10 dni. Podłączenie pod linię telefoniczną kosztuje 69 zł, a trwa 5 dni. Przegląd układów oraz protokół z Inspekcji Architektonicznej jest darmowy i dokonywany jest w terminie 1 dnia. Należy również uzyskać protokół odbioru budynku z Inspekcji. Przedostatnią czynnością jest uzyskanie pozwolenia na użytkowanie budynku, co trwa 15 dni i jest darmowe. Ostatecznie należy zarejestrować budynek w Rejestrze Państwowym co trwa 1 dzień i kosztuje 259 zł.

Handel międzynarodowy

W aspekcie tym Gruzja zajmuje dalsze- 43 miejsce. Bank Światowy w opracowanej przez siebie metodologii przewiduje procedury z udziałem ładunków o wymiarach standardowego kontenera (20 stóp) o pełnym 10 tonowym obciążeniu wartego w 20 tys. dolarów (1 USD= 3,03zł). Mając powyższe na względzie uważa się że dla eksportu potrzeba przygotowania 4 dokumentów, których sporządzenie będzie kosztować 772 zł. Kontrola celna oraz techniczna trwa jeden dzień i zwolniona jest z kosztów. Obsługa portowo- terminalowa trwa dwa dni i kosztuje 909 zł. Przeładunek lądowy kosztuje 2424 zł i trwa dwa dni. Łączny koszt sięga więc 4105 zł i nie przekraczają 9 dni.

W przypadku importu takiego samego ładunku koszt przygotowania dokumentów wynosi 772 zł oraz trwa 5 dni, kontrola techniczna i celna trwa 1 dzień i kosztuje 727 zł. Obsługa portowo- terminalowa kosztuje 909 zł, zajmując dwa dni. Przeładunek lądowy 2424 zł oraz zabiera dwa dni.

Zarówno w przypadkach importu oraz eksportu wymagane są następujące dokumenty:

• List przewozowy

• Świadectwo pochodzenia

• Faktura handlowa

• Zgłoszenie celne wywozowe (przywozowe)

Egzekucja wierzytelności również jest dość ułatwiona. Postępowanie sądowe wraz z egzekucją komorniczą trwają 285 dni- 135 dni od momentu złożenia pozwu aż do uzyskania prawomocnego orzeczenia, a postępowanie komornicze trwa kolejne 150 dni. Łączne koszty takiego postępowania wynoszą 29,9 proc.

http://www.investingeorgia.org/uploads/Investment_Climate__Opportunities_in_Georgia.pdf strona agencji rządowej wskazująca na kierunki rozwoju oraz biznesowe możliwości

Licencjonowanie

Ustawodawstwo gruzińskie już od 9 lat upraszcza procedury na licencyjne i pozwolenia. W wyniku reform liczba zezwoleń zmniejszona aż o 84 proc. Obecnie licencje i zezwolenia wymagane są przy produkcji towarów i usług o zwiększonym ryzyku, które zużywają naturalne źródła energii, oraz polegają na świadczeniu działań specyficznych (np. pozwolenie na budowę, licencja na świadczenie usług komunikacyjnych). Co istotne procedury zostały uproszczone do zasady jednego okienka oraz przyjmowana jest zasada milczącej zgody. W przypadku złożenia wniosku organ administracji publicznej posiada 3 dni na odpowiedź w sprawie złożonego wniosku, jeśli w tym czasie podmiot aplikujący nie otrzyma odpowiedzi oznacza, że uzyskał zgodę.

Przydatne linki:

http://www.gcci.ge/?lan=en Gruzińska Izba handlowa http://tbilisi.msz.gov.pl/pl/ ambasada RP w Gruzji http://www.eugbc.net/ Unijno-Gruzińska Rada Biznesu http://www.odkryjgruzje.pl/ portal promujący turystykę w tym kraju http://investingeorgia.org/uploads/Booklett_How_to_Start_a_Business_in_Georgia.pdf

Rekomendacje ambasadora Gruzji w Polsce JE Nikoloza Nikolozishvili

Placówka w Polsce powstała w celu informowania o możliwościach biznesowych i klimacie inwestycyjnym, pomaganiu polskim biznesmenom w kontaktach z ich kaukaskimi kontrahentami w zakresie możliwej dalszej współpracy- pomagamy organizować misje, spotkania w odpowiednich ministerstwach i agendach. Gruzja ulokowana jest na skrzyżowaniu Europy i Azji jest najkrótszą drogą pomiędzy Zachodnią Europą, Azją, Chinami oraz Indiami dla transportu np. ropy lub gazu, kapitału lub ludzi. To korzystne położenie powoduje, że jesteśmy naturalnym hubem w regionie, bramą dla TRACEA (korytarz Azji, Europy, Kaukazu)- ze względu na sieć linii kolejowych i samochodowych Transport z Gruzji do UE odbywa się przez Morze Czarne a potem porty na Ukrainie (Ilyichevsk), Rumunia (Konstancja) Bułgaria (Warna) lub Turcję (Derinę). To co odróżnia Gruzję od innych państw, to tania ale fachowa siła robocza, wyjątkowo liberalne ustawodawstwo, preferencyjne umowy handlowe z UE. Do kluczowych dziedzin biznesu zalicza się energetykę, manufakturę, turystykę, transport lub rolnictwo. W zakresie rolnictwa zwraca uwagę, mięso, mleko i produkty mleczne, cebula, ziemniaki, wino orzechy włoskie i laskowe, baranina). W zakresie turystyki wymienia się takie możliwości jak turystyka plażowa, górska, jazda na nartach jak i wakacje w SPA. Również w złożach odnawialnych cały czas drzemie niewykorzystana energia. Atrakcyjność Gruzji potwierdza wielkość inwestycji w samym 2013 r. wyniosły one 914 mln dolarów i wzrosły od zeszłego roku o 6%. Dla rozpoczęcia działalności gospodarczej potrzebny jest tylko 1 dzień- w tym czasie dopełnić trzeba formalności w Krajowej Agencji Publicznego Rejestru przy Ministerstwie Sprawiedliwości w Gruzji. Można również zwrócić się do Gruzińskiej Agencji Inwestycji która służy wszystkimi potrzebnymi informacjami dla inwestowania, organizuje spotkanie typu B2G oraz B2B lub pośredniczy w nawiązaniu kontaktów z izbą handlową. W celu uzyskania informacji w zakresie inwestowania należy zwrócić się do Ambasady, która zawsze pomoże w kontakcie. Chciałbym dodać, że spis organizowanych wystaw znajduje się na stronie http://expogeorgia.ge/

Bartosz Mendyk – Stowarzyszenie Współpracy Polska- Wschód