Kiszyniów tradycyjnie jest kojarzony z południowymi owocami, smacznymi winami, ciepłym klimatem sprzyjającym turystyce. Niedługo podpisze umowę stowarzyszeniową z UE otwierając się na przedsiębiorców z Polski.
Rankingi Banku Światowego wskazują, że handel międzynarodowy jest bezpieczny. Zdecydowano się na parafowanie umowy stowarzyszeniowej z UE. Już dzisiaj Polacy nie potrzebują wiz do tego kraju. Do czasu podpisania Umowy z UE Mołdowa będzie również członkiem Wspólnoty Niepodległych Państw- oznaczać więc będzie, że z punktu prawnego jest najlepszym pomostem pomiędzy UE a rynkami ściśle wschodnimi- produkty mołdowskie bez większych problemów będą mogły wjeżdżać do UE, z drugiej strony towary made in Moldova będą mogły wjeżdżać na wschód, np. do Ukrainy i dalej do Rosji. Już dzisiaj kraj ten jest członkiem programu Autonomous Trade Preferences, co sprawia, że posiada bezpłatny dostęp do rynku UE bez ilościowych ograniczeń i opłat celnych, poza małą ilością towarów, które są wrażliwe dla UE i podlegają rocznym bezcłowym kontyngentom taryfowym. Głównym warunkiem jest zgodność z przepisami UE w zakresie pochodzenia produktów.
Mołdowa jest członkiem WTO- prowadzi liberalną politykę handlu zagranicznego. W eksporcie i imporcie nie stosuje ograniczeń ilościowych. Praktykuje natomiast licencjonowanie eksportu i importu niektórych towarów- wprowadzone zakazy importu dotyczą wyłącznie określonych produktów jak np. starych samochodów, złomu i odpadów metali kolorowych i żelaznych.
Kraj ten szczególnie dobrze wypada w dziedzinie wyegzekwowania świadczeń, które trwa 327 dni (łącznie z postępowaniem komorniczym), a całościowe koszty wynoszą 28,6 proc. wartości (dla porównania w Polsce 685 dni, a całościowe koszty wynoszą 19 proc.). Jest to wiadomość tym bardziej pozytywna, że kraj ten objęty jest systemem finansowego wspierania polskiego eksportu ze środków budżetowych, w praktyce oznacza to możliwość dofinansowania części kosztów uzyskania certyfikatu wyrobu, jak również realizacji branżowych projektów promocyjnych.
Opłaty celne
Należności celne przywozowe są płatne wcześniej, tj. przed złożeniem deklaracji celnej przywozowej. Podczas odprawy celnej towarów osoby prawne i jednostki co do zasady muszą dokonać płatności za pośrednictwem rachunków bankowych na rachunki Ministerstwa Finansów. Rozliczenia w gotówce są dla nich możliwe tylko w wypadku wystąpienia różnicy określonej w deklaracji celnej.
W zależności od wartości celnej towaru wysokość cła wynosi:
od 100 EUR do 1000 EUR – |
4 EUR |
powyżej 1.000 euro |
– 0,4% od wartości celnej towary , ale mniej niż 1.800 EUR. |
Drugim dobrym rezultatem w rankingach jest rejestracja nieruchomości, która trwa 5 dni i kosztuje przeciętnie 0,9 proc. wartości.Zagraniczni inwestorzy mają równe prawa w porównaniu do lokalnych inwestorów. Nie ma dyskryminacji ze względu na obywatelstwo, miejsce zamieszkania lub siedzibę państwa pochodzenia inwestora lub inwestycji. Nie stosuje się ograniczeń co do kwoty kapitału, które mogą być zainwestowane wyjątkiem minimalnego kapitału ustawowego, które stosuje się do lokalnych i zagranicznych inwestorów, niezależnie od ich pochodzenia.
Rekomendowane przez ambasadę Mołdowy w Polsce zaangażowanie w tamtejszym rynku polega przede wszystkim na umowach handlowych. W dalszej kolejności otwieranie spółek handlowych- w szczególności sp. z o.o.
Rejestracja importerów i eksporterów
Wszystkie osoby prawne mające siedzibę w republice Mołdowy planujące działalność eksportową/ importową zobowiązane do dokonania rejestracji w terytorialnym organie celnym w którym Spółka się znajduje.
Towary przekraczające granicę Mołdawii powinny zostać uznane przez organ celny, albo przez importera lub licencjonowanego pośrednika w imieniu importera. Wymaga są następujące dokumenty do deklaracji celnej: zgłoszenie celne, umowa (wraz z załącznikami), faktury, dokumenty przewozowe, świadectwa pochodzenia towarów, certyfikaty zgodności i licencje, dowód uiszczenia należności celnych przywozowych, ew. inne dokumenty wymagane przez organy celne w celu zweryfikowania zadeklarowanych informacji.
Przedsiębiorstwo, które zamierza wyeksportować jest zobowiązane do zarejestrowania się jako podmiot gospodarczy prowadzący transakcje zagraniczne. Stąd potencjalny eksporter powinien złożyć dokumenty do urzędu celnego znajdującego się w jurysdykcji, w której funkcjonuje. Składa się je do Służby Celnej, poświadczone przez jednostkę pieczęcią i podpisem kierownika jednostki lub głównego księgowego. Dokumenty składa się z eksportera przy pierwszej transakcji celnej; dalej zostaną dodane do jego pliku tylko w przypadku zmian.
Polityka celna
Każdy rodzaj towarów oraz środków transportu może przejść i opuścić terytorium Mołdowy bez żadnych ograniczeń, poza przewidzianymi przez prawo w zakresie bezpieczeństwa narodowego, ochrony porządku publicznego, środowiska, prawa własności intelektualnej i ochrony wartości artystycznych, historycznych i archeologicznych. Pozwolenia na przywóz są wymagane dla importu tytoniu i wyrobów tytoniowych, towarów dla fitosanitarnego użytkowania, toksycznych substancji chemicznych, chemicznych artykułów gospodarstwa domowego, materiałów wybuchowych, w tym fajerwerków.
Ustawa o taryfie celnej ustanawia opłaty celne erga omnes. Stawki obowiązujące w przypadku przywozu towarów do Mołdowy, są zróżnicowane według kodów taryfy celnej. Określone są jako procent od wartości celnej (tj. stawki cła ad valorem). Maksymalna stawka ad valorem stawka celna wynosi 30 proc.
Wskaźnik | |
Dokumenty wymagane są do eksportu | 7 |
Okres wymagany w dniach | 32 |
Koszt eksportu (wartość dol. na kontener) | 1545 |
Dokumenty wymagane są do importu | 7 |
Czas potrzebny do importu w dniach | 35 |
Koszt importu (wartość dol. na kontener) | 1870 |
Lista dokumentów jakie potrzebna jest dla eksportu:
- List przewozowy
- Certyfikat pochodzenia
- Faktura handlowa
- Dokumenty CMR
- Deklaracja celna eksportowa
- konosament
- deklaracja celna tranzytowa.
Prowadzenia działalności gospodarczej
Najpopularniejszą formą prowadzenia działalności gospodarczej w Moldowii są spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Zagraniczne osoby prawne i osoby fizyczne mogą zakładać spółki w Mołdawii jako jedyni akcjonariusze posiadający 100 proc. ustawowego kapitału lub w partnerstwie z lokalnym przedsiębiorstwem lub osobą fizyczną. Minimalna wysokość kapitału spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wynosi 338 EUR, podczas gdy dla spółki akcyjnej nie może być mniejsza niż 1.250 EUR.
Utworzenie jednostki organizacyjnej w Mołdawii wymaga rejestracji w Państwowym Rejestrze Osób Prawnych prowadzonego przez Izbę Rejestracji Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości. Izba rejestracji państwowej rejestruje sp. z o.o. w ciągu pięciu dni roboczych (termin ogólny) lub w dla przyspieszonej procedury w cztery godziny –od złożenia wszystkich wymaganych dokumentów. Koszty założenia sp. z o. o. wynoszą odpowiednio 75 EUR i 130 EUR , w zależności od zastosowanej procedury (ogólnej lub przyspieszonej).
W tym celu należy przedłożyć:
-
dokumenty identyfikujące przedstawicieli
-
odpis z KRS’u
-
odpis dokumentów założycielskich zagranicznej osoby prawnej.
-
dowód uiszczenia opłaty rejestracyjnej;
-
wniosek według odpowiedniego wzoru;
Dokumenty powinny być przedstawione w oryginałach lub certyfikowane przez urzędy konsularne Republiki Mołdowy i przetłumaczone na język miejscowy.
Firmy, które zainwestowały ponad 250 tys. dol. mogą uzyskać obniżenie podatku dochodowego należnego za okres do pięciu lat. W ciągu ostatnich kilku lat stawka zmniejszyła się z 28 proc. do 15 proc.. Indywidualne podatek dochodowy został zmniejszony do poziomu 20 proc. Spółka jest zobowiązana do rejestracji dla celów podatku VAT, jeżeli łączny obrót w ciągu ostatnich 12 kolejnych miesięcy osiągnął próg 37.500 EUR. Dobrowolna rejestracja jako podatnik VAT może być dokonana, gdy osiągnięto próg 6250 EUR.
Pracownicy zwykle mówią w więcej niż jednym języku obcym ( rosyjski, angielski, niemiecki lub francuski ). Średnia pensja w Mołdawii wynosi 217 EUR – jedna z najniższych w Europie. Kraj ten cały czas jest odbudowywany. Indeksy Banku Światowego wskazują, że kraj ten jest zapóźniony jednakże stara się modernizować- o czym świadczy np. awans w ostatnim roku o 32 pozycje w dziedzinie ochrony inwestycji zagranicznych (82 miejsce).
Należy zwrócić uwagę, na region tzw. Nadniestrzestrzańskiej Republiki. Chociaż oficjalnie władze w Kiszyniowie nie mogą zapewnić tam bezpieczeństwa- to należy wiedzieć, że codziennie setki ludzi pokonuje trasę Odessa- Tyraspol- Kiszyniów i nie spotykają się z niebezpieczeństwem- nie odnotowuje się incydentów granicznych, ataków lub innych sytuacji zagrażających bezpieczeństwu. Dodatkowo przedsiębiorcy funkcjonujący na terenie Nadniestrza, chcąc eksportować swoje towary muszą rejestrować się w rejestrach w Kiszyniowie- czego dokonują bez zastrzeżeń.
Iurie Bodrug- ambasador Republiki Mołdowy w Polsce. Polski biznes dopiero rozpoczyna swoją obecność w Mołdowii- największą inwestycją dotychczas był Polski Cukier. Zależy nam przede wszystkim na rozwoju małych i średnich przedsiębiorców. Prowadzona przez mnie placówka- bardzo chętnie pomoże wszystkich, którzy będą chcieli rozpocząć wymianę handlową. Jestem w stanie umawiać się z przedsiębiorcami, na prywatnych spotkaniach w przystępnym termonie o ile rzeczywiście są zainteresowani. Mój kraj tradycyjnie słynie z dobrych owoców, win- zakłady w Turkary dostarczają wina królowej brytyjskiej. Coraz bardziej popularna jest też turystyka- polskie kresy kończą się właśnie tutaj- do dzisiaj są wsie gdzie mówi się po polsku. Godne polecenia są też szlaki starożytnych cerkwi i szlak producentów win. Zwyczaje handlowe są podobne do tych polskich, jednakże jesteśmy krajem południowym i bliska nam jest ekspresja romańska. Interesy można omawiać przy lampce wina. Osoby „sztywne” uważane są za takie, które nie chcą robić interesów. . W zwyczaju jest zapraszanie do własnego domu. Spotkania rozpoczynają się od prywatnych rozmów, dla rozluźnienia atmosfery, ale nie są one konieczne. Większość spotkań ma rozpisany z góry plan- włącznie z osobami którego rozpoczynają i kończą spotkanie. Nasi przedsiębiorcy dobrze mówią po rosyjsku oraz młodsi po angielsku. Nasz kraj parafuje w listopadzie- umowę stowarzyszeniową z UE- duży strumień na odbudowę kraju popłynie z Brukseli. Zapraszamy polskich przedsiębiorców do udziału w inwestycjach- zwłaszcza przy budowie obiektów architektury- tj. domów, dróg, oczyszczalni ścieków, wdrażanie technologii pozwalających zaoszczędzić energię elektryczną. Cenione są polskie meble- użytku codziennego, mięso. Mołdowa jest 5 najbardziej odpornym rynkiem na kryzys. Lokalni i zagraniczni inwestorzy mają równe prawa na podstawie ustawodawstwa i nie doświadczają dyskryminacji na podstawie obywatelstwa, siedziby, miejsca rejestracji firmy, państwa pochodzenia inwestora. Dla inwestorów planujących inwestycje przewidziano również specjalne strefy ekonomiczne, które zapewniają gwarancje przed zmianami w przepisach, na okres do 10 lat, a ustawodawstwo przewidują istnienie dalszych zachęt, gwarancji i przywilejów dla inwestorów strefy. Rezydenci takich stref cieszą się szczególną przywilejami, zwłaszcza w systemie podatkowym. |