Określenie roli i znaczenia Polski i Białorusi we współczesnej Europie wymaga przeprowadzenia pogłębionej debaty, która uwzględniałaby uwarunkowania geopolityczne oraz społeczno-kulturalne. Niezbędne jest zdefiniowanie interesów obu sąsiadujących ze sobą państw, z których każde należy do innych struktur politycznych, gospodarczych i militarnych. Polska jako członek Unii Europejskiej i NATO prowadzi politykę zgodną z interesami państw Zachodu. Z kolei Białoruś jest w znaczącym stopniu uzależniona od polityki Federacji Rosyjskiej. Jej ustrój wewnętrzny, uwarunkowania historyczne i geopolityczne, czynią ją swoistym wyjątkiem, rara avis, w Europie. Czy zatem możliwa jest współpraca i kooperacja państw należących do dwóch odmiennych bloków politycznych, gospodarczych i wojskowych? Tego rodzaju pytania podnoszone są przez polityków i uczonych, zarówno po stronie polskiej, jak i białoruskiej.

Oddana do rąk czytelników praca zespołowa ma odpowiedzieć na te i wiele innych pytań oraz wątpliwości z zakresu współpracy Polski i Białorusi oraz roli tych państw we współczesnej Europie. Praca została podzielona na trzy części, obejmujące łącznie 23 artykuły. Przedmiotem analizy Polski i Białorusi we współczesnej Europie były trzy problemy badawcze: rozwój stosunków polsko-białoruskich w zmieniającej się rzeczywistości geopolitycznej, stan obecny i perspektywy rozwoju stosunków gospodarczych Polski i Białorusi oraz współpraca społeczno-kulturalna obu państw